Boşanmış eşlerin düzenli olarak nafaka veremediği veya ödeme yapılmadığı durumlarda, nafaka ödemesini talep eden aile mahkemesine tekrar dava açmak gerekir. Bu durumda bile, dünden bugüne borçların ödenmediği görülür.
Ömür boyu nafaka ödemesi yerine, herhangi bir evlilik dönemi için ödenmesi gereken bir nafaka düzenlemesi önerilir. Peki, nafaka uygulaması aslında boşanmış kadınlar için ne anlama geliyor ve “boş yere kefaret ödediği” gerekçesiyle güya zarar gören erkekler tarafından nafaka parasının gerçek hayattaki temsili nedir?
Bu bağlamda, boşanmış kadınların ekonomik zorlukları, gelir getiren bir aileden ayrılmak, ayrı bir ev kurmak ve bu evin tüm ekonomik masraflarını kendi başlarına karşılamak zorunda kaldıklarında başlar. Ortak aile gelirini bırakmak, kadınların ve çocukların yaşam standartlarını düşürür ve ek ekonomik baskılar yaratır. Geleneksel aile ve iş sistemlerinde, koca asıl ekmek kazanan olarak kabul edilir ve bu aynı zamanda eşlerinin işgücü piyasasındaki hareketlerini de etkiler.
Birçok kadın nişanlandıktan sonra veya ilk çocuklarının doğumundan sonra istifa eder. Kadınların çalışma hayatında herhangi bir deneyime sahip olmaması, aile ve çocuk bakımı gibi nedenlerle çalışma hayatının kesintiye uğratması veya uzun süre işten ayrılmaları da kadınların evlilikleri sona erdiğinde iş bulmalarını zorlaştırmaktadır.
Bu nedenle, daha önce çalışan kadınların kocaları tarafından desteklenen Çocuk Bakımı, kocasından boşanma ile sona erdiğinde kadınların çalışma hayatında zorluklara neden olur; işlerini değiştirmek ve çalışma saatlerini çocuklara yeniden ayarlamak zorunda kalabilirler. Cinsiyete dayalı işbölümünün bir devamı olarak, kendi anneleriyle bebek bakıcısı olarak çalışmaya çalışırlar, çünkü eski eşleri çocuk bakımı için yeterli ödeneğe veya nafakaya sahip değildir, bu nedenle bakıcıları işe almayı göze alamazlar.
Çoğu kadın için, boşanmadan sonra çalışmamalarının nedeni, çocuklarının hala küçük olmasıdır. Kadınlar boşandıklarında çocukların birincil bakıcısı olarak kalırlar. Sadece birkaç baba çocuklarının velayetini alır. Bununla birlikte, çocuklar için uygun fiyatlı, ucuz kreşler olmadığından ve birçoğu ailelerinden ve akrabalarından yardım alamadığından, çocuk bakımı da mümkün değildir. Onlar için bir iş bulmak zordur.
Eğitim düzeyi azaldıkça, kadınların iş olanakları da kısıtlanmaktadır. Düşük eğitim düzeyine sahip kadınlar genellikle ev hanımı olarak yaşamlarına devam eder veya temizlik ve günlük diğer ev işleri gibi en düşük iş seviyesinde çalışırlar.
Boşanma sürecini daha kolay ve pürüzsüz hale getirmek için, kocaların nafaka ve nafakayı şantaj olarak kullandıkları durumlar da vardır, bu yüzden bazı kadınlar nafakadan vazgeçerler.
Boşanmış kadınların ekonomik olarak acı çektiğini düşünürsek, kadınların kendi hayatlarını sürdürmeleri için gerekli olan finansal koşullar, normal yaşam standartlarını kendileri için zorlaştırmaktadır. Ayrıca, özellikle çocuk sahibi olan ancak nafaka alamayan boşanmış kadınların gerçek bir ekonomik kargaşa içinde olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda, iş bulamadıkları kadınlar için başka bir seçenek de yeniden evlenmektir.
İlk evliliklerinin nedenleri farklı olsa da, boşanmış kadınların çoğu için ikinci evliliğin anlamı esasen ekonomik olabilir (duygusal ilişki, tekrar sevme ve Aşık olma çok lüks ya da nadiren fırsat buluyor – dul algısı da burada etkili, ne yazık ki). Finansal güvenliği yeniden evlilikle yorumladığımızda, yeniden evliliğin kadınları bir kocaya bağımlı hale getirdiği ortaya çıkıyor. Kadınların işgücü piyasasına katılımının önündeki engeller göz önüne alındığında, nafaka alamadıklarında, boşanmış kadınlar sosyal hakları yetersiz olan aileye veya yeniden evlenmeye zorlanmaktadır. Kadınların ifadeleri, boşanmanın sorunlu evlilikten daha kabul edilebilir olmasına rağmen, yeniden evlenmenin güvenlik ve çocuk bakımı için en kesin yol olduğunu düşündüklerini göstermektedir.
Sonuç olarak, kadınlar nafaka almak yerine çalışmayı seçebilir mi?
Kadınlar çalışmayı reddetmezler, ancak çalışma hayatına girmeleri için birçok engel vardır. Ayrıca, kadınlar çalışsalar bile, hayatlarını sürdürebilecekleri gelire ulaşamazlar.
Bu anlamda nafaka, kadınların boşanmadan sonra hayatlarına devam etmeleri için önemli bir rol oynamaktadır.
Ekonomik olarak geçimini sağlayamayan birçok kadın başka bir aileye (baba, erkek kardeş, ikinci eş gibi) bağımlı kalabilir. Nafaka ve çocuk parası ödemeleri, istedikleri hayatı istedikleri gibi yaşamalarını sağlamak için önemli işlevlere sahip desteklerdir.
Kadınların evlilikteki şiddetten kaçmaları, kendi başlarına bir hayat kurmaları ve ekonomik özgürlük kazanmaları ve “boşanmadan sonra ne yapacağım, nerede kalacağım, bu yaştan sonra nasıl iş bulacağım” endişesini ortadan kaldırmaları için nafaka önemlidir.
Nafaka tek başına sorunun çözümü değildir, tabii ki, boşanmış kadınlar gibi yalnız (geleneksel aile dışında yaşayan) kadınlar için, sosyal politika uygulamaları yeniden şekillendirilmelidir. Bu ikisi birlikte olmadığında, kadının boşanma sonrası hayatı, sorunlarla mücadele ettiği bir sürece dönüşür.
Kuşkusuz şiddetin kökü, kadınlar ve erkekler arasındaki devam eden cinsiyet eşitsizliğinde yatmaktadır. Erkeklerin kadınlara hükmetmenin ve kontrol etmenin doğal olduğunu görmesi, şiddetin sonucunu yaratır. Bu nedenle, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmadan kadına yönelik şiddeti ortadan kaldırmak mümkün değildir.
Nafaka vermenin onları mağdur ettiğini iddia eden çeşitli erkek gruplarının yaydığı yanlış ve kadın düşmanı ifadelerin parlamentoda cevaplandığını ve yasal düzenleme fikrinin oluştuğunu izliyoruz. Sorunu tüm boyutlarda anlamak için araştırma yapmalı ve bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşlarından Değerlendirme ve öneriler aramalıdır.
Nafaka konusunu tartışmak için, öncelikle nafakanın verildiği koşullara ve nafakanın sonucu olan sosyal gerçeklere bakmamız gerekir. Türk Medeni Kanunu’nun 175. maddesine göre, ” boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olan taraf, suçunun daha ağır olmaması koşuluyla, geçim kaynağı için diğer taraftan süresiz nafaka talep edebilir. Nafaka yükümlülüğünün hiçbir suçu aranmaz. “
Nafaka sadece kadınlara değil, aynı zamanda daha az ekonomik güce sahip erkeklere de atfedilebilir; uygulamada, nafaka alan tarafın kadın olduğu gerçeğinin nedeni cinsiyet eşitsizliğinde aranmalıdır. Eğitim ve istihdam olanaklarına erişim eksikliği ve kadınlar için eşit ücret onları ekonomik olarak dezavantajlı hale getirmektedir. Bu nedenle, kadınlar genellikle nafakadan yararlanır. Öte yandan, tarafların mali durumu değişirse, nafaka miktarını artırmaya veya azaltmaya karar verilebilir. Buna ek olarak, kadının yoksulluğu ortadan kaldırılırsa veya yeniden evlenirse nafaka kaldırılabilir. Buradan anlaşılabileceği gibi, nafaka belirsiz değildir. Peki, neden kadınlar genellikle nafaka alıyor, erkekler değil?
İşgücüne dahil olmayan 15 yaşın üzerindeki kadın nüfusu yaklaşık 20 milyon kişidir. Bu kadınların 11 milyonu, ev işleri yoluyla işgücünden dışlanmalarını açıklıyor. Bu işler, kadınları ev işlerinden sorumlu olarak gören ve çocuklara, yaşlılara ve hasta insanlara bakan ortak sosyal inançlar nedeniyle haneler tarafından eşit olarak paylaşılmaz. Bu tablo bize zaten bildiğimiz bir gerçeği hatırlatıyor. Erkekler dışarıda çalışır (ücretli), kadınlar evde çalışır (ücretsiz). Kadınların istihdama katılımı, onları okula göndermemek, meslek edinmelerini engellemek, görevlerinin ev işi yapmak olduğunu söylemek ve erkeklerden daha az güvencesiz ve düşük ücretli işlere layık görülmek suretiyle engellenir. Eğitimli ve istihdam edilen kadınların da istihdamdan uzak durmaya zorlandığını gözlemliyoruz.
Kamu kreşlerinin sayısı yıldan yıla düştü. Bu durum, kadınların işlerini bırakmalarına ve eve gitmelerine ya da özel bir anaokulu ya da anaokulu ücreti ödeyerek fakirleşmelerine neden olur, çünkü Çocuk Bakımı çoğunlukla sadece kadınlara bırakılır. Çocuk Bakımı nedeniyle mola vermek veya işten ayrılmak zorunda kalan kadınlar, baba olduktan sonra iş hayatını değiştirmeyen erkeklerin aksine işten uzaklaşıyorlar.
Çalışma hayatından bir mola vermek zorunda kalan kadınlar, eski işlerine aynı ücretle giremezler ve daha düşük ücretli işlerde çalışmak zorunda kalırlar ve çoğu durumda bir iş bile bulamazlar. Çocuk bakımına ek olarak, bakım ihtiyacı olan hastalar, ailede yaşlı veya engelli bireyler varsa, kadınlar bu bakım işini vermek için evde kilitlenir, çünkü bu destekler kamu kurumları tarafından sağlanamaz.
Çoğu kadın evde yapmak zorunda oldukları işi ücretsiz yapmak zorundadır, bu sefer düşük ücretler için dışarıda. Hangi kadın kadınlar ve istihdam alanında erkekler arasında eşitlik kurmak için, cinsiyet eşitsizliğinin yol açtığı güçlükleri ortadan kaldırmak için, kadınların ücretsiz bakım emek vermek zorunda olmayan çocukların Bakımı, Engelliler ve yaşlılar sosyal devlet imkânları seferber nafaka, gerek ekonomik koşulları ortadan kaldırmak için görülebilir. Ücretsiz ve erişilebilir sosyal hizmet fırsatları yaratmak gereklidir. Cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklanan tüm bu zorluklar, kadınlar evliliklerini sona erdirmeye karar verdiklerinde daha da kötüleşir. Özellikle kadınlar şiddete maruz kaldıklarında, boşanma kararı verebilmek genellikle uzun bir sürecin son halkasıdır. Hem şiddete maruz kalmanın zihinsel durumu hem de maruz kaldıkları sosyal yalıtım nedeniyle herhangi bir destek almadan şiddetten uzak durma gücünü bulan kadınların önündeki en önemli engellerden biri ekonomik zorluklardır. Kendilerine ve çocuklarına nasıl bakılacağı sorusu, eğer varsa, genellikle kadınları şiddetli evliliklerde kalmaya zorlar.
Nafakayı kaldırma veya durumlarını değerlendirmeden bireyleri sınırlandırma önerileri, kadınların mevcut durum altında zaten zor olan bağımsız bir yaşam ve boşanma kurmasını önlemek için atılan adımlardır. Nafaka hakkının kaldırılması veya sınırlandırılması, kadınların şu anda maruz kaldığı çeşitli şiddet biçimlerinin, özellikle de ekonomik şiddetin görünmemesine ve artmasına neden olacaktır.
Özellikle boşanma Komisyonu Raporu ile somut hale gelen yaklaşım, kadınları şiddete maruz kaldıkları evliliklere mahkûm etmeyi ve kadınları her şeye rağmen boşandıklarında yeniden evlenmeye veya yoksulluğa mahkûm ederek cezalandırmayı amaçlamaktadır. Son yıllarda, kadın haklarına yönelik saldırıların hem dolaylı hem de açık bir şekilde arttığını görüyoruz. Özellikle alan bilgisi olmayan ve kadınların gerçeklerinden habersiz olan insanlar uzman olarak duyulur ve kadınların kaderini etkileyecek kararlar kendi görüşlerine sunulur.
Yoksulluğun tanımı yasada yapılmamıştır. Yargıtay Genel Kurulunun 07.10.1998 / 656-688 sayılı kararında; ” yoksulluk doğrudan ekonomik ve sosyal koşullarla ilgilidir. Bu nedenle, bunu ülkenin ekonomik ve sosyal koşulları altında belirlemek gerekir. Herkesin sağlıklı ve dengeli bir ortamda yaşama, maddi ve manevi varlığını geliştirme hakkı vardır. (Anayasa 17/1, 55). Bu durumda, bireyin beslenme, giyim, barınma, sağlık, ulaşım ve kültür gibi maddi varlığını iyileştirmek için gerekli ve gerekli masrafları karşılamak için yeterli gelire sahip olmayanların bu temel hakkın doğal bir sonucu olarak görülmesi uygun olacaktır. Her şeyden önce, özgürlüğü bağlayıcı cezalar için kullanılan yasada “nafaka” kelimesinin önüne “yaşam nafakası” kelimesini koyarak adını halka “yaşam nafakası” olarak sunmak doğru değildir. Yoksulluk nafakası, evliliğin bir gün bile sürmesi durumunda nafakanın ömür boyu ödeneceğini iddia ederek en çok eleştirilmektedir. Bu iddia tamamen doğru değil, kısmen doğrudur. Çünkü Türk Medeni Kanunu’nun 176.maddesine göre yoksulluk nafakası şu şekildedir: “alacaklı yeniden evlenirse, aslında evlenmemiş gibi yaşarsa, yoksulluğu kaybolur veya onurlu bir şekilde yaşarsa nafaka mahkeme kararı ile kaldırılır”. Buna ek olarak, evlilik bir gün bile sürerse, daha ağır kusurlu eşin nafaka ödeyeceği ve bir örnek vermemesi ve evliliklerine 10 yıl, 15 yıl veya daha fazla devam eden ve belki de boşanmada herhangi bir kusuru olmayan kadınların bir kuruş olmadan sokağa bırakıldığı belirtilmektedir. Adil bir eleştiri ve çözüm arayışı şarttır.
Medeni Kanun’da, tüm hayatlarını ev işlerine, çocuklara ve yaşlılara her türlü eşitsizlikle ayırmak zorunda kalan ve cinsiyetçi işbölümünün bir sonucu olarak iş hayatına katılan kadınların boşanma sonrası kocasının parasıyla bir gün geçiren kadınlar olarak adlandırıldığı nafaka tartışmaları önemlidir.Giderek zorlaşan ekonomik koşullarda, günlük yaşam giderlerinde 150-250 TL gibi nafaka tutarlarını karşılayamadıklarını söyleyen erkekler aslında ülkedeki yoksulluk düzeyi hakkında hikâyeler anlatıyor. Kadınların işgücüne katılım oranı 2020 verilerine göre, yüzde 35 iken, erkek oranı yüzde 65’dir.
Bunlar ekonomik güce erişim açısından daha iyi olan erkeklerin yoksulluk hikâyeleri olsa da, kadınların yoksulluk düzeyini tahmin edebiliriz.
Çalışma hayatını bilmeyen eğitimsiz kadınların istihdamı, eğitimleri, güvenli iş bulma ve çocuklarının bakımı için politikalar geliştiriliyor ve adımlar atılıyor mu? İlk soru, nafaka kurbanı olduğunu iddia edenler arasında öne çıkan bir grubun talepleri arasındadır. Bu tartışmalarda, bu iki soru cevapsız kalıyor ve iktidardaki endişeler arasında bu iki soruya cevap olmadığını görüyoruz. Genel tutumun bir diğer önemli göstergesi de, son üç yıldır hükümetin gündemini işgal eden bu konuda istatistiklerimizin olmaması ve tahmini rakamlar açısından tartışılmasıdır. Kaç kişi nafaka alıyor? Ortalama miktarlar nelerdir? Kaç kişi nafaka alamaz? Yoksulluk için nafaka ödemediği için kaç kişi baskı altına alındı? İşsiz olmasına rağmen kaç kişiye nafaka ödemesi emredildi? Tüm toplumu etkileyecek değişiklikler yapmak, tahmin edilen sayılara ve kanıtlamak için göz ardı edilen iddialara dayanarak, herhangi bir tarafın mağduriyetini ortadan kaldırmayacak ve eşitsizlikteki boşluğu daha da derinleştirecektir.
Yoksulluk nafakasının gündem haline gelmesinin en önemli nedenlerinden biri, içinde bulunduğumuz ekonomik krizdir.
Yanıt yok