2024 stajyer ücreti 5.100 TL. Staj için ücret almayacağım diye sözleşme imzalattırılan meslek lisesi öğrencileri, avukat tutarak ödenmeyen staj ücreti alacağını yasal faiziyle geri alabilir.
Hastane, okul devlet veya özel iş yerleri, stajer olarak çalışan öğrenci ya da velisi staj ücreti ödemeyeceği yönünde sözleşme imzalasa bile yasal değildir.
Öğrenci staj süresinde ücret alamaz ise; Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açabilir. Öğrenci staj parasını mezun olsa bile beş yıl geriye dönük tahsil edecektir.
Toplam stajyer sayısı, kurumun mevcut çalışan sayısının yüzde 10’unu aşması halinde fazladan kabul edilen öğrencilere ücret ödenmeyebilir. Yani 50 kişi çalışan yerde 6 stajyer varsa son kabul edilen öğrenciye staj parası ödenmeyebilir. Bunun gibi sözleşmeler ,mevcut mevzuat emredici hükümlerine uymadığı için geçersiz sayılacaktır.
3308 sayılı yasanın 25. Maddesi
Uygulamada bazı kurumların öğrencilere staj alacaklarını ödememek için ücretsiz staj yapacaklarını belirten bir sözleşme imzalattıkları görülmektedir. Fakat imzalanan bu anlaşmalar geçersizdir ve yasal olarak bağlayıcı değildir.
Yani; Her şeyden önce Anayasa’da zorla çalıştırma yasaktır. Kanunun zorunlu bir hükmü olmakla birlikte, herhangi bir ücret ödemeden çalışmaya ilişkin bu tür sözleşmeler zorunlu çalışma olarak kabul edilir ve Anayasanın güvencesiyle bağdaşmaz.
Ayrıca; staj başlamadan önce imzalanan bu tür sözleşmeler tahliye mektubu olarak kabul edilir. Türk Borçlar Kanunu’nda ayrıntılı olarak düzenlenen serbest bırakma sözleşmeleri katı resmi koşullara tabidir. Bu resmi şartlardan biri, işçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin sona ermesinden 30 gün sonra işten çıkarma anlaşmalarının yapılabilmesidir. Çalışmanın başında alınan sürümler yasal olarak geçersizdir. Bu nedenle stajyer öğrencilerden aldığı terhis ücretini almayacağını, herhangi bir ücret talep etmeyeceğini, tüm alacaklarından feragat edeceğini vb. Beyan eder. Bu ifadeleri içeren tüm sözleşmeler yasal olarak geçersizdir.
Meslek Lisesi öğrencilerinin staj ücreti alması kanunla sabittir.
Devlet dairesi veyâ özel kurum stajyer öğrencilere ücret ödemekle yükümlüdür. Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlığının talimatı var, “ücret almadan, staj yapmayı kabul ederim.” şeklinde sözleşmeler geçersizdir.
Böyle sözleşme imzalayıp para alamayacağını düşünen öğrenci ve mezunlar, avukat vekaleti ile dava açarak bu haklarını geri alabilecekler.
Staj Parası Ödenmesi Hakkında Kanun ve Uygulamalar
- Staj parası dilekçesi nereye verilir? Ne zaman dilekçe verilir?
- Dava yoluyla; geçmiş staj ücretini almak için işletmeye başvurmak şart değildir. Avukat vekaleti ile doğrudan icra takibiyle ücretlerin geri alınması mümkündür. Çalıştığınız yerlerdeki, olumsuz veya oyalayıcı durumlarda doğrudan adli yardım almaktan çekinmeyin. Geriye dönük ödemeler Borçlar Kanununun 147. maddesine göre son 5 yılı kapsar. Beş yıllık zaman aşımı süresi var. Haziran 2019 ayındaki stajın parası en geç Haziran 2024 da dava edilmeli. Alacak davaları 5 yıldan sonra ödenmez.
- Geriye dönük Staj ödemesi alabilmek için hangi evraklar gerekli?
- Kişi dilekçesi, Staj Sözleşme, Devamsızlık çizelgesi, SGK Bildirgesi
- Devlet okullarındaki staj parası verilecek mi?
- Beceri eğitimi Milli Eğitime bağlı döner sermayesi olmayan anaokulları veya anasınıflarında yapıldı ise yine ücret Bakanlıkça ödenir.Ancak; Beceri Eğitimi aldığına dair sigorta girişi şartı vardır. Bu da okulun sorumluluğundadır.
- Özel okul öğrencileri staj parası alabilir mi?
- Evet; devlet / özel tüm öğrenciler staj ücreti alabilir. Ayrıca staj yapılan yer Devlet veya Özel işyeri olsun farketmez; hepsi para ödemek zorundadır..
- Meslek ve teknik lise, yüksek okul ve üniversite öğrencileri staj parası için dava açabilir mi?
- Evet, uygulama ,eğitim v.b okul dışındaki kurumlardaki çalışanlar dava açabilir.
- Ücret almadan staj yapmayı kabul ederim” maddesi imzalasak bile para alabilir miyiz?
- Ücret alınmayacağına dair sözleşme olsa bile bu hüküm geçersizdir. Çünkü; Anayasaya göre zorla/bedava çalıştırmak yasaktır.
- Staj parası için mahkeme, avukat masrafı nedir?
- Öğrenciler staj ücretini almak için sadece avukat vekaleti ile başka herhangi bir masraf ödemeden paralarını geri alabilirler. Pek çok avukat bu şekilde öğrencilere dava yoluyla staj parası kazandırdılar.
- Hastanelerde ücret almadan çalıştığımız, geçmiş stajların ücreti faiziyle geri alınır mı?
- .Öğrenci dava tarihinden 5 yıl geriye dönük tahsil edilir. Daha önce işletmeye ücret ödemesi talep edilmişse tebliğ tarihi faiz başlangıç tarihi sayılacaktır, yoksa dava tarihi itibariyle talepteki miktara faiz işleyecektir.Stajyer öğrenciler işçi olmadıklarından en yüksek banka mevduatı faizi değil, yasal faiz olacaktır.
- Farklı zamanlarda veya farklı yerlerde staj yapmak suretiyle staj parası ödenir mi?
- Evet, her iş yeri için ayrı ayrı ödenir.
- Dava açılırsa asliye hukuk mahkemesi mi, iş mahkemesi mi?
- Görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi, yetkili mahkeme stajın yapıldığı yer mahkemesidir.
- Dava açarsam okul yada iş yerleri beni zor durumda bırakır mı? İşe girmeme engel mi?
- Hayır, kanuni haklarınızı elde etmeniz öğrenim gördüğünüz okul veya örneğin çalıştığınız hastane idaresini asla etkilemez. İdareler sizin bu şekilde para tahsil ettiğinizden rahatsız olmaz. Kanuni yaptırımlar uygulandığı için çoğu zaman isminiz bile dikkat çekmez.
- Dava açmam adli sicilime işlenir mi?
- Hayır. Adli sicil sadece siz suçlu olduğunuzda yazılır.
Staj Alacak Davası Önemli Hususlar
Öğrenciler hiçbir koşulda (ücretsiz çalışacağına dair sözleşme imzalansa bile) ücretsiz çalıştırılamaz.*
En az 20 asıl çalışanı olan iş yeri asgari ücretin en az %30’u kadar para öder.20’den az kişinin çalıştığı iş yeri asgari ücretin en az %15’i kadar para öder.Öğrenciye ödenen asgari ücreti aşmayan ücret her türlü vergiden muaftır.
▷ Sağlık Bakanlığı, sağlık meslek lisesi öğrencilerinden “staj ücreti” adı altında hiçbir para alınmaması ve yaz stajları hariç mesleki beceri eğitimi yapan tüm öğrencilere staj ücreti ödenmesini karara bağlamıştır.
▷ Staj yapan öğrenci maaş alabilir. Ayrıca bu ücretin bir kısmını devlet ödüyor. 2024 yılı stajer ücreti 5100 lira.
▷ Yükseköğretim kurumlarına kayıtlı öğrenciler için staj süresine ait sigorta primleri okulları tarafından ödeniyor. Yani işveren için prim ödeme yükümlülüğü söz konusu değil.
▷ Öğrencilerin iş yeri şartlarına ve çalışma düzenine uymaları gerekiyor ancak; iş kazaları ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur.
▷ Staj yapan öğrenciler için sadece iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primi ödenir.
▷ Staj süresi emekliliğe sayılmaz.
Çırak maaşı için 14-18 yaşında ve en az ortaokul mezunu olma şartı var.
▷ Stajyer çalıştırma zorunluluğu 2024 yılında İŞKUR, 10 dan fazla asıl çalışanı olan iş yerleri toplam eleman sayısının en az yüzde onu kadar stajyer kabul etmediğinde, 3308 sayılı Kanuna göre mesleki eğitime “katkı payı” ödetiyor ki; staj ücreti vermek daha ucuza mâl oluyor.
▷ Staj alacak davası, İş hukuku alanına girmez; talep edilen paranın miktarı hesaplanabilir olduğundan belirsiz alacak davası açılmaz,
▷ Yapılan sözleşmelerde kanuna aykırı düzenleme yapılamayacağı, devamsızlık çizelgesinin ibraz edilemez ise tam devam gerçekleşmiş gibi hesaplama yapıllır,
STAJ SÖZLEŞMESİ:
Yasaya göre; İşletme yetkilisi, Okul Müdürü ve öğrenci velisinin de imzaladığı “Staj Sözleşmesi”nin staj dosyasında süresiz saklanması zorunludur.
İş yerlerinin Stajyer öğrenci kontenjanının aşılması halinde öğrencinin ücret talebi bulunmadığına dair beyanlarını içeren “Tip II Sözleşme” imzalatması yasaya açıkça aykırılık teşkil eder.
Güncel mevzuata göre hiç bir şekilde ücretsiz Staj yapılamaz.Örnek Staj Sözleşmesi
İşletmelerde mesleki eğitim gören/staj yapan öğrencilere, mesleki eğitimin devam ettiği sürece yürürlükteki asgari ücretin net tutarının %30’undan az olmamak üzere ücret ödenir. Ücret, başlangıçta (………………………………………..) TL’dır. Öğrenciye ödenecek ücret her türlü vergiden muaftır.
Sözleşmenin geçerlilik süresi içinde asgari ücrette artış olması halinde, bu artışlar aynı oranda öğrencinin ücretine yansıtılır.”
Öğrenciler işletmelerde yaptıkları staj döneminde Teorik eğitim için haftada iki gün ücretli izinli sayılacaklardır.
İşletmede mesleki eğitimine ve teorik eğitimine özürsüz devam etmeyen veya ücretsiz izin kullanan öğrencinin bu günlerdeki ücreti kesilir.
Daha kapsamlı Staj Sözleşmesi örnekleri:
Meslek Liseleri için Staj Sözleşmesi
Staj ücreti örnek MAHKEME KARARLARI:
Mahkemece …İletmesi /( ….. Hastanesi v.b) ile davacının mezun olduğu okula yazılan müzekkere cevaplarına göre; davacının staj eğitimini …….. eğitim öğretim döneminde güz döneminde…. süre , 2024 yılı ……. döneminde ……. süre staj yaptığı,
Herhangi bir staj ücretinin ödenmediği, staj yapılan işletmede 20’den fazla personel çalışması nedeniyle 3308 Sayılı Kanunu’nun 25. maddesi gereğince davacıya net asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ödenmesi gereken ücret miktarının güz dönemi için (xxxx TL % 30/30 * …. gün = XXXXX,xx TL) ve yaz dönemi için (xxxxxTL % 30/30 * xxxx gün – ….gün devamsızlık =ZZZZZ,zz TL), olmak üzere toplam XxxxXX,xx TL olarak hesaplanmış olup,
Davacı velisinin staj sözleşmesinde imzası bulunmakla birlikte staj ücretinden vazgeçtiğine dair açıkça beyanının bulunmaması ve bu beyan bulunsa bile öğrencinin staj yapması zorunlu olması nedeniyle ücretten vazgeçme beyanının zaruret altında verildiğinin ve staj ücretinin yasadan kaynaklanması nedeniyle davanın kabulü ile Xxxxx,xxTL staj alacağının xxx TL’sinin dava tarihinden bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Staj Ücret Alacak Davası – İstinaf Örnek Karar
ALACAK DAVASI – İLK DERECE MAHKEMESİ TARAFINDAN ALACAK MİKTARI RESEN HESAPLANDIĞI. DAVACININ STAJ YAPTIĞI DÖNEMLERDEKİ DEVAM SÜRESİ VE DAVALI KURUMDA ÇALIŞAN PERSONEL SAYISI DİKKATE ALINARAK STAJ ÜCRETİ ALACAĞININ NET ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN ORANSAL OLARAK YÖNTEMİNE UYGUN BİÇİMDE HESAPLANDIĞI – İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİ.
ÖZET: İlk derece mahkemesi tarafından alacak miktarı resen hesaplanmış olup, 3308 sayılı Kanun ve Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği hükümleri uyarınca davacının staj yaptığı dönemlerdeki, devam süresi ve davalı kurumda çalışan personel sayısı dikkate alınarak staj ücreti alacağının net asgari ücret üzerinden oransal olarak yöntemine uygun biçimde hesaplandığı, davacının istemini ıslah ettiği ve harcını yatırdığı,
Mahkemece ıslah edilen tutar üzerinden davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür. Şu durumda, dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı yasal gerekçelere ve özellikle de delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre ilk derece mahkemesi kararının usul ve esasa uygun olduğu anlaşıldığından davalı idarenin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
